Ngày Thế giới vì trẻ sinh non năm 2025 với thông điệp “Khởi đầu vững chắc, tương lai tươi sáng cho trẻ sinh non” kêu gọi chính phủ, hệ thống y tế và cộng đồng đảm bảo rằng mọi trẻ sinh non đều nhận được sự chăm sóc và cơ hội cần thiết để sống sót và phát triển.

Trẻ sinh non là trẻ sinh ra trước 37 tuần tuổi thai. Sinh non là một trong các nguyên nhân mắc bệnh, tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh. Các em thường nhỏ bé, yếu ớt, dễ gặp nhiều thách thức trong những ngày đầu đời. Sinh non không những là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật và tử vong ở trẻ sơ sinh mà còn có nguy cơ để lại nhiều di chứng nặng nề cho trẻ như các bệnh về mắt, tai, bệnh lý hô hấp, tuần hoàn, chuyển hóa và chậm phát triển thể chất, tâm thần, vận động. Nhưng nếu được chăm sóc đúng cách – rất nhiều trẻ vẫn lớn lên khỏe mạnh. Chính vì vậy, việc chăm sóc phù hợp là hết sức quan trọng nhằm cứu sống và giảm các di chứng lâu dài.

Sinh non không thể phòng tránh hoàn toàn, nhưng chúng ta có thể giảm đáng kể nguy cơ bằng cách chăm sóc sức khỏe của người mẹ, nâng cao chất lượng chăm sóc thai kỳ và đồng hành cùng gia đình trong chăm sóc trẻ.

Dưới đây là những việc mà cha mẹ và cộng đồng có thể cùng thực hiện và bắt đầu bằng việc chăm sóc sức khỏe bà mẹ và chủ động trước, trong khi mang thai:

+ Trước khi mang thai:

- Khám sức khỏe tiền hôn nhân giúp phát hiện và điều trị sớm các bệnh mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp …;

- Tiêm phòng đầy đủ các bệnh nguy hiểm trước khi mang thai để bảo vệ mẹ và thai nhi;

- Duy trì cân nặng hợp lý và ăn uống lành mạnh nhằm có một cơ thể khỏe mạnh là nền tảng của thai kỳ an toàn;

- Không hút thuốc lá bất kỳ dạng nào, rượu bia và các chất kích thích;

- Chủ động lên kế hoạch mang thai nhằm không sinh con quá sớm và quá dày giữa 2 lần mang thai.

+ Trong thời gian mang thai:

- Khám thai sớm và định kỳ đúng lịch để theo dõi sự phát triển của thai;

- Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là sắt, canxi, acid folic…;

- Ngủ đủ giấc và tránh căng thẳng;

- Liên hệ với nhân viên y tế khi thấy có bất kỳ thay đổi bất thường nào như đau bụng, rỉ ối, ra máu …

+ Sau khi sinh, trẻ sinh non cần được chăm sóc trong điều kiện an toàn, ấm áp và hỗ trợ y tế khi cần. Mỗi chúng ta hãy cùng chung tay:

- Chăm sóc Kangaroo (da kề da): giữ bé trên ngực mẹ hoặc thành viên trong gia đình giúp trẻ ổn định thân nhiệt, nhịp tim và nhịp thở, đồng thời tăng gắn kết và kích thích tiết sữa mẹ.

- Cho bú mẹ sớm và hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu

- Vệ sinh rốn đúng cách, phòng ngừa nhiễm khuẩn và theo dõi các dấu hiệu như cân nặng, thân nhiệt và nhịp thở của bé.

- Khám sức khỏe định kỳ cho trẻ.

- Tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch.

- Hỗ trợ tâm lý và tư vấn nuôi dưỡng cho cha mẹ.

Dự phòng giảm nguy cơ sinh non thực sự cần thiết và cần được ưu tiên. Phòng ngừa sinh non và chăm sóc đúng cách không chỉ cứu sống các bé mà còn là đầu tư cho tương lai của mỗi gia đình và cả đất nước.